‘มินเนียน’ ห้องแล็บขนาดพกพา ส่งข้อมูล DNA โดยการเสียบ USB

MinION-03-696x522.jpg
MinION-01.jpg
MinION-02-696x522.jpg

เห็นหน้าตาแบบนี้ มีช่องเสียบ USB แบบนี้ อย่าเพิ่งเข้าใจผิดหยิบมาเสียบกับมือถือเพราะคิดว่ามันเป็นพาวเวอร์แบงค์ทั่วๆไป เพราะจริงๆ แล้วมันคืออุปกรณ์ทางวิทยาศาสตร์ ที่ในอีกไม่ช้าไม่นาน อาจจะมีส่วนในการค้นพบอันยิ่งใหญ่ก็เป็นไปได้ เจ้านี่คือ“มินเนียน”(MinION) อุปกรณ์ขนาดพกพาที่ใช้สำหรับศึกษาสารพันธุกรรม สร้างตามไอเดียที่อยากจะให้นักวิจัยสามารถเก็บข้อมูลตัวอย่าง DNA โดยไม่ต้องพึ่งห้องแล็บใหญ่โต และทำงานได้แม้จะอยู่ในสถานที่ทุรกันดารเช่นในป่า เป็นต้น ที่ต้องใช้ก็มีเพียงคอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊กเท่านั้น นักวิจัยก็สามารถเก็บข้อมูล DNA ของสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กจำพวกจุลินทรีย์ ไปจนถึงตัวอย่างที่มีความซับซ้อน เช่น ชิ้นส่วนของพืช สัตว์และมนุษย์ ซึ่งก็ต้องขอบคุณนาโนเทคโลยีในปัจจุบันที่ทำให้อุปกรณ์น่าทึ่งแบบนี้เป็นจริงขึ้นมาได้ โดยภายในเครื่อง“มินเนียน”จะมีรูขนาดเล็กระดับนาโน (Nanopore) ที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านอยู่ ซึ่งรูมีขนาดเล็กกว่าเส้นผมของคนเราถึงหนึ่งแสนเท่าเลยทีเดียว และเมื่อใส่ตัวอย่างลงไป สิ่งที่จะไหลผ่านรูเล็กๆ พวกนี้ได้ก็มีเพียงแต่สารพันธุกรรม DNA เท่านั้น จากนั้นเครื่องก็แปลงเป็นสัญญาณข้อมูลคอมพิวเตอร์ให้นักวิจัยใช้ทำงานต่อไปได้

เจ้า “มินเนียน” ถูกพัฒนาโดยบริษัท Oxford Nanopore Technologies ประเทศอังกฤษ ซึ่งเป็นหนึ่งในห้าสิบบริษัทสุดยอดนวัตกรรมของโลก สำหรับในบ้านเราก็มีการนำเข้ามาใช้งานแล้ว โดยทีมนักวิจัยนำโดย ดร.ธิดาทิพย์ วงศ์สุรวัฒน์ ดร.พิรุณ เจนเจริญพันธ์ และ รศ.ดร.อินทวัฒน์ หนูแก้ว จาก University of Arkansas for Medical Sciences (UAMS) ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งได้ทดลองการใช้อุปกรณ์นี้ในการเก็บและสกัดตัวอย่าง DNA ของช้างแสนคำ แห่งหมู่บ้านช้าง จังหวัดสุรินทร์ และพบว่าอุปกรณ์แบบนี้เหมาะกับการทำงานในพื้นที่อย่างประเทศไทย สามารถนำมาใช้กับงานภาคสนามและใช้งานในห้องทดลองเคลื่อนที่เพื่อช่วยประหยัดทั้งเวลาและงบประมาณ มีประโยชน์ต่อการศึกษาเชื้อไวรัสและแบคทีเรียสายพันธุ์ที่พบในประเทศไทย รวมถึงพืชเศรษฐกิจของไทยด้วย ช่วยให้การเก็บตัวอย่างจากพื้นที่ที่ไฟฟ้าเข้าไม่ถึงสามารถทำได้ง่ายขึ้นมาก ซึ่งโครงการดังกล่าวได้รับการโหวตคัดเลือกเข้าแข่งขันในเวทีนาโนเทคโนโลยีระดับโลก ที่งาน Nanopore Community Meeting 2017 Competition ณ มหานครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เรื่องดีๆ แบบนี้มาติดตามและเอาใจช่วยกันเถอะ